Rzeźba w typie Pieta wykonana z jednego kawałka drzewa lipy przez nieznanego artystę (być może był nim jeden z pustelników mieszkających w lasach okalających średniowieczny Jarosław) w II połowie XIV wieku.
Znajduje się w ołtarzowej niszy wykładanej srebrnymi blachami pod purpurowym baldachimem. Gotycka rzeźba przedstawia Matkę Bożą w pozycji siedzącej, trzymającą na kolanach umęczone ciało Chrystusa. Ta pełno plastyczna rzeźba wysokiej klasy, polichromowana, o wymiarach 75x40x18 odnosi się do grupy dwóch osób i dwóch idei: Męki Pana Jezusa (PASSIO CHRISTI ) i współcierpiącej Matki (COMPASSIO MARIAE). Twarz Maryi dobrze odtwarza moment bolesnej zadumy nad umęczonym ciałem swego Syna. Był On dla Niej największą radością, ale stał się też przyczyną Jej największego cierpienia.
Od momentu znalezienia w 1381 roku jest przedmiotem kultu. W 1636 roku została przez ówczesnego biskupa przemyskiego uznana za cudowną. W roku 1755 ukoronowano ją koronami papieskimi. Niestety w 1831 roku zostały one skradzione. Po wydarzeniu, które miało miejsce 28 XII 2012 podczas którego obie korony spadły do wnętrza niszy ołtarzowej postanowiono staraniem wiernych dokonać ponownej koronacji figury specjalnie na tej okoliczność zaprojektowanymi koronami. Niszę okala w górnej części srebrna draperia. Przed 1981 r. w ołtarzowej niszy na ścianach i cokole zawieszone były setki wot, które zdjęto i zawieszono na paletach na ścianach prezbiterium. Warto zaznaczyć że nie są to wszystkie dowody wdzięczności i miłości, które otrzymywała przez setki lat Maryja. Znaczne ich ilości zostały zrabowane podczas burzliwych dziejów tego miejsca.
Ponowna rekoronacja Pani Jarosławskiej nastąpiła 15 września 2013 r. na Rynku Starego Miasta w Jarosławiu. Rekoronacji dokonał Arcybiskup Tadeusz Gocłowski z Gdańska. Zobacz relację.
Modlitwa do Matki Bożej Bolesnej
Matko Bolesna, Pani Jarosławska
Proszę Cię pokornie, wyproś u Swego Syna, łaskę przezwyciężenia wszystkich moich słabości i dar wytrwania w łasce dziecka Bożego. Wyproś trwanie w nieustannej wierze, nadziei i miłości, abym mógł/mogła być dla świata świadkiem, że wraz z Synem swoim obdarzasz nas miłością. Amen
Modlitwy, litania oraz koronka do Matki Bożej Bolesnej